Visie rendeert op uw pensioen Ook in 2024

Pensioensparen is een onderdeel van het vrijwillige sparen onder de zogenaamde ‘derde pijler’.

• De eerste pijler is het wettelijke pensioen.
• Onder de tweede pijler vallen de pensioenplannen die gelinkt zijn aan de werkgever.
• Pensioensparen onder de derde pijler is vrijwillig en bevat fiscale voordelen.

Pensioensparen kan via een pensioenspaarverzekering en via een pensioenspaarfonds.

• Wie kiest voor een pensioenspaarverzekering, sluit een contract met een gegarandeerde opbrengst, een variabele winstdeelname en kapitaal-garantie met een verzekeringsmaatschappij.
• Wie kiest voor een pensioenspaarfonds, belegt in deelbewijzen van een Belgisch gemeenschappelijk beleggingsfonds dat in aandelen en obligaties belegt. Waarin het pensioenspaarfonds wel en niet mag beleggen en de verschillende verhoudingen tussen de activa, is bij wet vastgelegd. De beheerder streeft een zo hoog mogelijk rendement na, in functie van het risicoprofiel van het compartiment. Het rendement fluctueert in de tijd en er is geen kapitaalbescherming. Met uw periodieke stortingen worden deelbewijzen in het fonds gekocht tegen de dan geldende inventariswaarde. Ook in ‘slechte’ beursjaren kan er uiteraard gespaard worden. Dat zijn meestal de beste momenten, omdat de pensioenspaarder voor dezelfde inleg een groter aantal deelbewijzen verwerft.

Elke belastingplichtige die minstens 18, maar minder dan 65 jaar oud is, kan aan pensioensparen doen. Om recht te hebben op het fiscale voordeel, moeten een aantal voorwaarden vervuld zijn. Zo moet u onder andere bij het sluiten van het contract rijksinwoner zijn van België of van een andere lidstaat van de Europese Economische Ruimte en moet u onderworpen zijn aan de Belgische personenbelasting.

Verder moet het pensioenspaarcontract minstens 10 jaar lopen. Starten voor uw 55ste is dus de boodschap. Op uw 60ste verjaardag, of tien jaar na het aangaan van het contract indien het werd gesloten vanaf uw 55ste verjaardag, wordt een eenmalige eindbelasting ingehouden (die eventueel deels vervroegd wordt geïnd).

Als u vervroegd wil afkopen, wordt u daar fiscaal voor afgestraft: u wordt in principe aan een hoger tarief belast. Hoewel het uiteindelijke resultaat van uw pensioenspaarcontract bij de aanvang onbekend is, biedt het langetermijnkarakter van pensioensparen de kans om volop te genieten van het effect van de samengestelde rente.

We verduidelijken dat aan de hand van een voorbeeld. Wie met pensioensparen wacht tot zijn 45ste en elk jaar €1.020 inlegt, spaart op 20 jaar € 20.400. Let daarbij op dat u kiest voor een bank die geen instapkosten - die op veel plaatsen oplopen tot 3% - aanrekent. Met een rendement van 3% en na de afhouding van de belasting in het jaar dat de belastingplichtige de leeftijd van 60 jaar bereikt, groeit dat kapitaal aan tot € 25.477. Wie op zijn 25ste met pensioensparen start en elk jaar € 1.020 belegt, spaart op veertig jaar tijd € 40.800 bij elkaar. Met een rendement van 3% en na de afhouding van de belasting in het jaar dat de belastingplichtige de leeftijd van 60 jaar bereikt, groeit dat kapitaal aan tot € 69.500, een heel wat groter bedrag dan wie half zo lang spaarde.

Als uw contract op uw 60ste verjaardag reeds tien jaar liep, kan u nog verder aan pensioensparen doen tot in het jaar dat u de leeftijd van 64 bereikt. Voor de stortingen na uw 60ste verjaardag ontvangt u nog jaarlijks een belastingvermindering, maar betaalt u geen eindbelasting meer.

U heeft twee mogelijkheden:

• U stort een bedrag tot maximaal € 1.020, waarop u een belastingvermindering van 30% krijgt. Dat levert u een maximale belastingvermindering op van € 306.
• Of u stort een bedrag van € 1.021 tot maximaal € 1.310, waarbij de belastingvermindering op de ganse storting 25% bedraagt. Dat levert u een maximale belastingvermindering op van € 327,5. Elk jaar heeft u opnieuw de keuze tussen die twee maximumbedragen.

Kiest u voor de tweede optie, spaar dan zeker minstens € 1.310! Bij stortingen tussen € 1.020 en € 1.310 loopt u immers het risico dat het verkregen fiscale voordeel lager is dan bij een storting van € 1.020.

Elk jaar krijgt u van de bank een attest dat uw stortingen vermeldt. Dat attest kan u gebruiken om uw belastingaangifte in te vullen en moet u ter beschikking van de fiscus houden. U bent niet verplicht om uw stortingen voor pensioensparen in uw aangifte personenbelasting op te nemen. Als u het fiscale voordeel nooit claimt in uw aangifte, zal uw eindkapitaal ook niet belast worden. U moet daarvoor een document aanvragen bij uw lokaal belastingkantoor en dat voorleggen aan de bank. Opgelet, vanaf het ogenblik dat u één keer een storting heeft vermeld, wordt uw eindkapitaal belast, ook al werden de overige stortingen niet in de aangifte personenbelasting opgenomen.